- 1. यात दिलेले औषधाचे प्रमाण हे एकवेळाचे आहे. जितके वेळा औषध घ्यावयाचे आहे, तितके वेळा नवीन औषध (आवश्यक आहे तेच ) करून घ्यावे.
- 2. ' बालक - स्वास्थ्य ' प्रकरणाखेरीज इतरत्र सांगितलेल्या औषधांचे प्रमाण प्रौढ माणसासाठी आहे. दहा वर्षाखालील मुलांना अर्धा व दोन वर्षाखालील मुलांना पाव भाग औषध द्यावे.
- 3. काढा करण्याची रित : औषधाच्या आठ पट पाणी घेऊन ते निम्मे राहिपर्यंत आटवल्याने काढा तयार होतो.
- 4. अनुपानासाठी (औषधात मिसळण्याची घटक) मध न मिळाल्यास गूळ किंवा साखर वापरावी. खडीसाखर किंवा पीठीसाखर न मिळाल्यासही साखर वापरावी.
- 5. त्वचेचे रोग असल्यास रोग्याने अंघोळीच्यावेळी शक्यतो साबण न वापरता चण्याचे पीठ किंवा कडुनिंब अथवा शिकेकाई पाण्यात उकळून त्याचा अंगाला लावण्यासाठी उपयोग करावा.
- 6. गोदंती टाकणखार, मोरचूद व तुरटी औषधासाठी वापरताना तव्यावर फुलवून लाही करून वापरावी. तसे केल्याने त्या पदार्थाची शुद्धी होते.
- 7. कानांत तेल घालताना ते कोमट करून घालावे.
- 8. कांही औषधे, गोळ्या तयार करून ठेवण्यासारखी आहेत, ती करून ठेवावीत, म्हणजे गरजेच्यावेळी पट्कन उपयोग होतो.
- 9. कापूस वापरताना त्यातील कचरा प्रथम काढून टाकावा.
- 10. कोणतेही औषध घेण्यापूर्वी किंवा देण्यापूर्वी ' ईशस्मरण ' करावे, म्हणजे त्यातील गुण वाढून त्याचा चांगला फायदा होतो व दोष टळून जातात.
- 11. ताजी वनौषधी धुवून साफ करून तीन तासांच्या आत वापरावी. पडिक, घाणेरड्या जागेतील वनस्पती घेऊ नये.
- 12. निरोगी माणसाचे शरीराचे सामान्य तपमान 97^ फॅरनहीट असते. तसेच निरोगी मध्यम वयाच्या माणसाची नाडी मिनिटाला 72 ठोके असते व रक्तदाब 120 मि. मि. सि सिस्टॉलिक व 80 मि. मि. डायस्टॉलिक असतो.
0 Comments